Czad

Czad cichy zabójca

Gaz zwany czadem potrafi nas podtruwać powoli i małym dawkami lub od razu zaatakować w dużym stężeniu. Każde spotkanie z nim wiąże się z dużym niebezpieczeństwem dla naszego zdrowia, a nawet życia. Dlatego ważne jest, by poznać, jak się przed nim chronić.

Co to jest czad i dlaczego jest niebezpieczny?

Tlenek węgla powstaje podczas, gdy nie dochodzi do pełnego spalania materiałów palnych, w tym paliw. Może być to wynikiem braku dopływu powietrza do urządzenia (w którym następuje spalanie paliwa) z zewnątrz. Stanowi to poważne zagrożenie w mieszkaniach, w których okna są szczelne lub uszczelnione na zimę.

Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z tego, że tlenek węgla:

• jest gazem niewyczuwalnym przez zmysły człowieka (bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku),
• powoduje zablokowanie dostępu tlenu do organizmu, umiejscawia się w czerwonych ciałkach krwi, co przy dłuższym kontakcie może doprowadzić do śmierci przez uduszenie.

Co może być przyczyną zaczadzeń?

Istnieje kilka przyczyn zatrucia tlenkiem węgla:

• niedostosowania istniejących systemów wentylacji do standardów szczelności nowoczesnych okien i drzwi, co ma miejsce w przypadku wymiany starych okien i drzwi w pomieszczeniach, w których spalane jest paliwo. Najczęściej do zatrucia czadem dochodzi w łazience wyposażonej w podgrzewacze przepływowe,
• niesprawność przewodów kominowych: spalinowych, wentylacyjnych i dymowych. Ich wadliwe działanie może wynikać z:
  • ich nieszczelności (skruszenia, pęknięcia),
  • braku odpowiedniej konserwacji i usuwania zanieczyszczeń,
  • wad konstrukcyjnych,
  • przeróbek przewodów na własną rękę.

Jak uniknąć zaczadzenia?

• należy przeprowadzać systematycznie kontrole techniczne, sprawdzać szczelność przewodów kominowych, zagwarantować ich regularne czyszczenie oraz sprawdzanie czy występuje dostateczny ciąg powietrza,
• użytkować wyłącznie sprawne technicznie urządzenia (piecyki, kuchenki), przestrzegając instrukcji producenta,
• w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności,
• stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu, nie zaklejać i nie zasłaniać kratek wentylacyjnych,
• w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania systemów wentylacji pomieszczeń,
• systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu lub kratki wentylacyjnej, kartka powinna przywrzeć do otworu lub kratki, jeżeli ciąg działa bez zarzutu,
• wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania, a nawet zapewnić niewielkie rozszczelnienie okien,
• zainstalować czujniki alarmowe wykrywające czad w pomieszczeniach, w których zachodzi proces spalania,
• w wypadku zauważenia objawów zaczadzenia natychmiast przewietrzyć pomieszczenie i zasięgnąć porady lekarskiej,
• podczas instalacji urządzeń i systemów grzewczych należy korzystać z usług wykwalifikowanej osoby,
• nie wolno spalać węgla drzewnego w domu, garażu lub innym pomieszczeniu zamkniętym, jeżeli pomieszczenia te nie mają odpowiedniej wentylacji,
• nie należy zostawiać samochodu w garażu na zapalonym silniku, nawet jeżeli drzwi do garażu pozostają otwarte.

Jakie są objawy zatrucia czadem ?

• ból głowy,
• zawroty głowy,
• zmęczenie,
• duszność,
• trudnościami z oddychaniem, przyspieszony i nieregularny oddech,
• senność,
• nudności.

Jak pomóc przy zatruciu tlenkiem węgla?

W przypadku zatrucia tlenkiem węgla należy:

• zagwarantować dopływ świeżego czystego powietrza,
• przenieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, jeśli nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia osoby ratującej, w przypadku zaistnienia takiego zagrożenia pozostawić przeprowadzenie akcji służbom ratowniczym,
• wezwać służby ratownicze,
• szybko podać tlen,
• jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha i doszło do zatrzymania akcji serca, należy natychmiast rozpocząć resuscytację np. metodą usta – usta oraz masaż serca,
• należy zachować spokój, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego z objawami zatrucia czadem, konieczne jest jak najszybsze przystąpienie do udzielania pierwszej pomocy.

W Polsce każdego roku, z powodu zatrucia tlenkiem węgla umiera ok. 100 osób, a kilka razy więcej ulega zatruciu wymagającemu hospitalizacji.
Pamiętajmy, że od stosowania się do powyższych rad może zależeć zdrowie i życie Twoje i Twoich bliskich.